Wyróżnienia "Rzeczpospolitej": Najlepsze inwestycje 20-lecia Polski w UE

Source: regiony.rp.pl

Województwo zachodniopomorskie: kategoria zielone inwestycje

Nowa siedziba urzędu marszałkowskiego województwa zachodniopomorskiego to pierwszy w Polsce pasywny budynek administracji publicznej i jeden z kilkunastu w Europie.

Obiekt ma pompy cieplne i instalacje fotowoltaiczne. Jest samowystarczalny, jeśli chodzi o ogrzewanie, wykorzystywana jest tzw. woda szara, czyli podczyszczona deszczówka, która służy m.in. do spłukiwania toalet. Pomieszczenia są chłodzone i ogrzewane dzięki ekologicznym rozwiązaniom, zużycie wody w bateriach ograniczono do 4 l na minutę, zainstalowano czujniki i energooszczędne oświetlenie. Duże wrażenie robi atrium wypełnione roślinnością, strumykami, wodospadem i miniaturą rzeki na podłodze. Jedna ze ścian jest obsadzona roślinnością, ma powierzchnię 86 mkw. i posadzono na niej ponad trzy tysiące roślin. Nowa siedziba kosztowała łącznie ok. 200 mln zł. 76 proc. tej kwoty pokryły dotacje unijne.

-- aor

Centrum Nauki Kopernik w Warszawie stanowi atrakcję turystyczną o międzynarodowej skali oddziaływania, jest instytucją o wyjątkowym charakterze. Od momentu otwarcia do połowy 2023 r. przyciągnęło już 12 mln gości. Centrum to placówka nowego typu, specjalizująca się w interaktywnej edukacji naukowej i kulturalnej. Służy kształceniu, popularyzacji kultury i wiedzy, komunikacji naukowej i rozrywce.

Przestrzeń z roku na rok ewoluuje, zaskakując gości innowacyjnymi atrakcjami, a nieszablonowe podejście do nauki i eksperymentowania to również promocja samodzielnego myślenia.

Inwestorem jest miasto stołeczne Warszawa. Budowa pochłonęła 365 mln zł, przy 207 mln zł z funduszy UE.

-- acw

Katowicka Strefa Kultury to inspirujący przykład poprzemysłowej transformacji miasta. Na terenach byłej kopalni "Katowice" powstały: Międzynarodowe Centrum Kongresowe, nowa siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia oraz Muzeum Śląskie.

Wszystkie obiekty to architektoniczne perełki, obsypane nagrodami. Budynek MCK nawiązuje do tradycji górniczych. Charakteryzuje się bryłą w kształcie czarnego prostopadłościanu, przeciętą zielonym dachem z pasażem pieszym i tarasem. Z kolei konstrukcja nowej siedziby NOSPR utrzymana jest w estetyce inspirowanej katowickim zabytkowym osiedlem Nikiszowiec. Budowa tych dwóch obiektów kosztowała ok. 685 mln zł (ok. 330 mln zł z funduszy UE).

-- acw

Nowe Centrum Łodzi to pionierski, jeden z największych w Polsce projektów rewitalizacji przestrzeni miejskiej. Zakłada kompleksowe zmiany na obszarze 100 hektarów w samym centrum. W zakres projektu wchodzą m.in. rewitalizacja historycznej zabudowy wielkomiejskiej z przełomu XIX i XX wieku, budowa nowych połączeń drogowych czy powstanie zupełnie nowych przestrzeni dla mieszkańców o funkcjach kulturalnych, komercyjnych i mieszkaniowych.

Na realizację kolejnych etapów miasto pozyskało łącznie ok. 540 mln zł z funduszy UE.

Wyróżniającą się inwestycją w Łodzi jest też budowa wielofunkcyjnej hali sportowo-widowiskowej, czyli znanej już Atlas Areny. W 2022 r. obiekt odwiedziło ok. 600 tys. osób. Dofinansowanie z UE sięgnęło ok. 85 mln zł.

-- acw

Muzeum Pamięci Sybiru powstało z inicjatywy władz miasta Białystok. Ma na celu upamiętnienie i upowszechnianie wiedzy o Polakach, którzy od końca XVI w. aż do połowy XX w. byli niewoleni i zsyłani na Syberię i do Kazachstanu.

Muzeum ulokowane jest na terenie przedwojennych polskich magazynów wojskowych. To właśnie tam grupowano aresztowaną ludność, a z pobliskiego kolejowego Dworca Poleskiego odchodziły transporty na Wschód.

Bryła budynku jest prosta, surowa, otoczona lasem stalowych słupów, co symbolizuje m.in. bezkres syberyjskiej tajgi. Muzeum zostało otwarte w 2021 r., w 2023 r. otrzymało Nagrodę Muzealną Rady Europy 2024. Koszt inwestycji wraz z ekspozycją i wyposażeniem był relatywnie nieduży i wyniósł ok. 56 mln zł, z czego 6,8 mln zł to dotacja unijna.

-- acw

Odrestaurowany zabytkowy kompleks budynków Młyny Rothera na Wyspie Młyńskiej stał się wizytówką Bydgoszczy, przyciągając turystów i mieszkańców. Znajdują się tam stałe wystawy, pokazujące m.in. przemysłowe dziedzictwo miasta, organizowane są różne wydarzenia: koncerty, wykłady, warsztaty itp. Z punktu widokowego można zobaczyć panoramę Bydgoszczy. Potężne budynki Młynów Rothera stanowią przykład architektury industrialnej z połowy XIX w. W przeszłości Wyspa Młyńska stanowiła zaplecze gospodarcze miasta, w latach 90. XX w. utraciła swoją funkcję. Przez wiele lat przestrzenie dawnych młynów popadały w ruinę, dopiero kompleksowa rewitalizacja, zrealizowana przez władze miasta, przywróciła im blask. Łącznie projekt kosztował ok. 105 mln zł, z czego datacje z UE to ok. 53 mln zł.

-- acw

Wielkopolskie Centrum Zdrowia Dziecka to jeden z najnowocześniejszych i największych szpitali pediatrycznych w Polsce i Europie Środkowej. Jest pierwszym od kilku dekad publicznym obiektem szpitalnym w Poznaniu wybudowanym od zera.

Szpital jest podzielony na dwie części. Tzw. oddziały łóżkowe (jednoosobowe sale, każda z własnym węzłem sanitarnym) przeznaczone są dla 354 dzieci i ich opiekunów. Druga część to zespół oddziałów diagnostyczno-ratunkowo-zabiegowych, w tym pierwszy w województwie pediatryczny Szpitalny Oddział Ratunkowy. Projekt obejmował budowę szpitala, a także wyposażenie placówki w najnowocześniejszy sprzęt. Jego całkowita wartość sięgnęła niemal 460 mln zł, z czego współfinansowanie z funduszy UE to 237 mln zł.